Quadriceps tendonu, aynı isimle anılan kasın, diz kapağına yapışan bölümüne verilen addır. Bacağı düz tutma fonksiyonu vardır. Koşma, zıplama ve atlama gibi sporlarda yaralanma sık olarak görülür. Tam kat yırtıklarında cerrahi tedavi gereklidir.
Anatomi
Patella (diz kapağı), küçük bir yassı şeklinde kemik olup, dizin ön tarafında yer alır. Patella, uyluk ile kaval kemiğine tendon denilen kirişler aracılığıyla tutunur. Patella ile kaval kemiği arasındaki tendona, pateller tendon, patella uyluk arasındaki tendona ise quadriceps tendonu denir.
Bu tendon, dizi düz olarak kaldırmamızı sağlar. Bu hareket sırasında, patella uyluk kemiğine ait femoral olukta, aşağı ve yukarı giderek yer değiştirir.
Quadriceps tendon, kısmi veya tam kat yırtılabilir.
Kısmi Yırtık; Burada bütünlük bozulmamış olup, fonksiyon kaybı yoktur. Fakat ağrı ve hassasiyet söz konusudur.
Tam Kat Yırtık; Diz fonksiyonu tamamen bozulur. Diz kapağı ve uyluk kemiği arasındaki bağlantı kaybolur.
Sebepler
1.Yaralanma
Quadriceps tendonunu koparmak için, çok güçlü yaralanma olması gerekir.
Direk dizin üzerine düşmelerde, yüksek atlamalarda koparılabilir.
2.Tendon Zayıflıkları
Zayıflamış bir Quadriceps tendonun, kopma ihtimali daha yüksektir. Tendon zayıflığının sebepleri;
Quadriceps Tendinit; Bu, atletlerde ve sportif kişilerde tendonun aşırı kullanımına bağlı olarak görülür. Quadriceps tendonunda ödem olur.
Kronik hastalıklar; Tendona olan kan akımını bozarak, tendonu zayıflatabilir. Örneğin;
Kronik Böbrek Yetmezliği- Romatoid Artrit
- Şeker Hastalığı
- Enfeksiyon
Klinik Bulgular
Quadriceps tendon tam koptuğunda, dizden genellikle tam kopma hissi veya sesi alınır. Takibinde ağrı ve şişlik olur ve;
- Morarma
- Diz kapağı üstünde çukurlaşma
- Ağrı
- Dizi tam düzleşemez.
Fizik Muayenesi
Diz ekleminin, aktif kas kasılması ile düzleşememesi tanı koydurucudur.
Teşhisi doğrulamak için röntgen ve MR istenebilir.
Röntgende, diz kapağı aşağı doğru yer değiştirmiştir. Özellikle yan grafide, net olarak gözükür. MR ise, yumuşak yapı olan tendonun yapısını detaylı olarak gösteren en iyi görüntüleme aracıdır.
Tedavi
Cerrahi Dışı Tedavi
Çok kısıtlıdır ve sadece kısmi yırtıklar için düşünülebilir.
Hareketsizlik; Uzun bacak alçı içinde dinlendirme yapılır. Bu ortalama 6 hafta sürer.
Fizik Tedavi; Egzersizlerle eklem hareket açıklığını artırıcı ve kas güçlendirme verilir.
Cerrahi Tedavi
Tam kat yırtıklarda cerrahi planlama yapılır. Cerrahi tamir erken dönemde yapılır.
Rehabilitasyon
Ameliyat sonrası 6 hafta takip edilir. Uzun bacak ortez içinde ilk 2-4 hafta kısmi yük verilebilir. 4. haftadan sonra vücut ağırlığının %50 si ve 6.haftadan sonra genellikle hastanın da durumuna bakılarak tam yük verilir. Kas güçlendirme ve eklem hareket açıklığı egzersizleri verilir.
