Pateller Tendon Yırtığı

Pateller tendon, diz kapağının hemen altından başlayıp, kaval kemiğinin öndeki çıkıntılı kısmına kadar uzanan ve oraya yapışan tendondur. Yaklaşık uzunluğu 5-6 cm kadardır. Kuadriceps dediğimiz uyluk önü kasları, dizkapağına yapışır. Bu kasın kasılması ile bacağımız diz eklemi ekseninde düzleşir. Pateller tendon yırtıkları atlama, zıplama gibi aktivitelerin sık yapıldığı sporlarda sık görülür.

Tam kat yırtıklar, diz fonksiyonlarını bozar ve yürümek imkansız hale gelir. Bu yüzden, mutlaka tedavi edilmelidir.

Patella (diz kapağı), küçük bir yassı şeklinde kemik olup, uyluk kemiğinin oluğu üzerinde yer alır. Patella, uyluk ile kaval kemiğine tendon denilen kirişler aracılığıyla tutunur. Patella ile kaval kemiği arasındaki tendona, pateller tendon, patella ve uyluk kasları arasındaki tendona ise, quadriceps tendonu denir. Kuadriceps kasının kasılması ile, diz eklemi hareket eder ve diz düzleşir. İşte kasın bu kasılmasının, hareket aktarımının bir kısmı patellar tendon vasıtası ile olur. Bu hareket sırasında, patella uyluk kemiğine ait femoral olukta, aşağı ve yukarı giderek yer değiştirir.

Patellar tendon, kısmi veya tam kat yırtılabilir.

Kısmi Yırtık; Burada bütünlük bozulmamış olup, fonksiyon kaybı yoktur. Fakat ağrı, dizde şişlik ve hassasiyet olur.

Tam Kat Yırtık; Diz fonksiyonu tamamen bozulur. Diz kapağı ve kaval kemiği arasındaki bağlantı kaybolur. Diz, aktif olarak açılamaz.

Patellar tendonu koparmak için, çok güçlü yaralanma olması gerekir.

Düşme; Direk dizin üzerine düşmeler. Yüksek atlamalarda kopabilir.

Tendon zayıflığının sebepleri; Zayıflamış bir patellar tendonun kopma ihtimali daha yüksektir.

Patellar Tendinit; Bu atletlerde ve sportif kişilerde daha sık görülür. Bu tendonun aşırı kullanımı sonrası patellar tendonda ödem gelişir.

Kronik hastalıklar; Tendona olan kan akımını bozarak, tendonu zayıflatabilir. Örneğin;

Patellar tendon tam koptuğunda, dizden genellikle tam kopma hissi veya sesi alınır.

Takibinde ağrı ve şişlik olur ve;

Dizin aktif kas kasılması ile düzleşmemesi tanı koydurucudur.

Teşhisi doğrulamak için röntgen ve MR istenebilir.

MR da yırtık patellar tendon görülüyor.

Patellar tendon yırtığında patellanın yukarı yer değiştirmesi

Röntgende, diz kapağı yukarı doğru yer değiştirmiştir. Özellikle yan grafide net olarak gözükür. MR, ise yumuşak yapı olan tendonun yapısını detaylı olarak gösteren en iyi görüntüleme aracıdır.

Cerrahi Dışı Tedavi

Çok kısıtlıdır ve sadece kısmı yırtıklar için düşünülebilir.

Hareketsizlik; Uzun bacak alçı içinde dinlendirme yapılır. Bu ortalama 6 hafta sürer.

Fizik Tedavi; Egzersizlerle eklem hareket açıklığını artırıcı ve  kas güçlendirme verilir.

Cerrahi Tedavi

Tam kat yırtıklarda cerrahi planlama yapılır. Cerrahi tamir, yırtılma sonrası erken dönemde planlanmalıdır.

Ameliyat sonrası 6 hafta takip edilir. Uzun bacak ortez içinde, ilk 2-4 hafta kısmi yük verilebilir. 4. haftadan sonra vücut ağırlığının %50 si ve 6.haftadan sonra, genellikle hastanın da durumuna bakılarak tam yük verilir. Kas güçlendirme ve eklem hareket açıklığı, egzersiz planlaması yapılır.