Femurbaşı avasküler nekrozu, osteonekroz olarak da isimlendirilir. Osteonekroz, daha çok kalça ekleminde görülür. Kalça eklemine gelen kan akımının bozulması, bu hastalığa neden olur. Bu bölgedeki kan akımının neden bozulduğu tartışmalı bir konudur ve kesin bir nedeni yoktur. Kan akımının olmaması durumunda, femur başındaki kemik hücreleri ölür, baş yumuşar, şekli bozulur ve osteoartrit dediğimiz kalça kireçlenmesi ile sonlanır.
Sebepler
Yaralanma, kalça çıkığı ve kalça bölgesinde kırık, femur başı dolaşımını bozabilir.- Alkolizm
- Uzun süreli steroid kullanımı
- Diğer tıbbı koşullar; orak hücreli anemi, vaskülit gibi hastalılar
Osteonekroz, her yaştan insanı etkilemekle birlikte, en sık olarak 40 ve 60 yaşları arasında ortaya çıkar. Erkeklerde kadınlardan daha sık olarak görülür.
Klinik Bulgular
Ostenekrozun çeşitli evreleri vardır. Kalça ağrısı genellikle ilk belirtidir. Bu kasık bölgesinde ve uylukta ağrıya yol açar. Hastalık ilerledikçe, femur başındaki yumuşama, ağrılı bir süreç olduğundan, ayakta durmak zorlaşır, yürümek ağrılı hale gelir.
Hastalığın ciddi olarak ilerlemesi, 3 ay ile 1 yıl arasında sürer. Bu hastalığın erken teşhisi ile iyi sonuçlar elde edilebilir.
Fizik Muayene
Kalça eklem hareketleri, ağrılı ve kısıtlıdır. Hasta, ağrılı tarafa aksayarak yürür.
Röntgen Kemik yapısını iyi değerlendirir. Femur başındaki yumuşama belirtileri, şekil bozukluğu ve çökme miktarı hastalığın derecesini gösterir.
MR
Röntgen erken evre osteonekrozu göstermeyebilir. Fakat MR, erken evrede kemik yapısı veya femur başı hakkında detaylı bilgi verir.
Tedavi
Cerrahi Dışı Tedavi
İlaç, koltuk değnekleri, istirahat erken evrede tedavide yardımcıdır. İleri evre hastalarda, cerrahi müdahale düşünülmelidir.
Cerrahi Tedavi
Core Dekompresyon
Bu tedavi yöntemi ile, femur başındakli basıncın arttırılmasına yönelik bir cerrahi yöntemdir. Ayrıca, bölgenin kanlanmasına da katkı sağlar. Femur başına doğru, kanalların açılma işlemidir. Bu açılan kanallardan, kemik greftleri konularak iyileşme desteklenebilir.
Core dekompresyon tedavisi, kalça ekleminde ciddi kireçlenme oluşumunu engelleyebilir, fakat bu tedaviye rağmen hastaların %25 ile %85 i total kalça protezi olmak zorunda kalırlar.
Erken evrelerde core dekompresyon tedavi sonuçları başarılıdır. Bir çok vakada, core dekompresyon sonrası kemik kan akımı artar ve kemik iyileşmesi düzelir. Tedavi süreci birkaç ayı bulur ve bu süre zarfında hasta, kalçaya yük vermemeli, yürüteç veya koltuk değneği kullanmalıdır.
Başarılı bir kore dekompresyon sonrası yardımsız yürüme, ortalama 3 ayı bulur.
Total Kalça Protezi
Eğer kalça ekleminde kireçlenme ilerlemiş ise, bu durumda total kalça protezi çok başırılı bir tedavidir. Bu tedavi, kalça eklem hareket kabiliyetini artırır ve ağrıyı ortadan kaldırır. Tüm tedaviler içinde en başarılı olanıdır.
